به گزارش خبرنگارخبرگزاری «حوزه»، آیت الله اراکی بعد از ظهر امروز در درس فلسفه وحدت در پژوهشگاه مطالعات تقریبی در قم گفت: دو معنای شهروندی وجوددارد؛ ملاک معنای اول، اطاعت از فرمانروایی فرمانروا است که این اطاعت از جایگاه محبت فرمانروا ایجاد می شود؛ این اطاعت یک شهروندی و یک شهر را بوجود می آورد که ملاک چنین شهری محدوده جغرافیای معینی نیست، بلکه هر کس بر این مبنای محبت، عضو این شهر به شمار می آید در هرجای این دنیا که باشد عضو این شهر است و رابطه شهروندی اش با امام(ع) پابرجا است.

وی افزود: ملاک دیگر شهروندی که نام دیگر آن شهروندی فقهی است، ساکنان درالاسلام را شهروند این شهر می دانیم؛ یعنی هر کسی که حاکمیت اسلامی را بپذیرد، عضو این شهر است؛ حاکمیت حاکم اسلامی بر این شهر تثبیت شده است و شهروند چنین شهری نیز این حاکمیت را پذیرفته است.

دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی بیان کرد: بنابر این شهروند به معنی دوم، شهروندان دیگری که مخالف حاکم هم هستند، ولی کلیت حاکمیت را پذیرفته اند؛ امام علی(ع) سهم بیت المال خوارج آنها را نیز قطع نکرد، زیرا ایشان همچنان آنها را شهروند حکومت خود می دانستند.

وی گفت: این نوع شهروندی، دارای یک شکل از وحدت است، ملاک آن سکنی در دارالاسلام و تبعیت از قوانین دارالاسلام است؛ تمامی کسانی که از قوانین دارالاسلام تبعیت می کنند، شهروند دارالاسلام محسوب شده و جزو امت واحده به شمار می روند؛ ملاک این وحدت امر اعتباری سکونت در این منطقه و پذیرش و عمل به قوانین است.

آیت الله اراکی تصریح کرد: وحدت حقیقی بر اساس محبت شکل می گیرد؛ در هر حاکمیتی، ابزار قدرتی وجود دارد که مبنای اطاعت و پیروی افراد، بر مبنای این محبت است؛ در نظام های سیاسی، قدرت نظام حاکم مبنای تبعیت شهروندان است، ولی در مفهوم اول، محبت مبنای وحدت است.

وی گفت: زمانی امام علی(ع) حد قطع ید را برای یکی از مجرمان اجرا کرد و آن مرد دست خود را دردست گرفت و از امام علی(ع) در کوی و برزن می گشت و مدح امام(ع) را می گفت؛ امام علی(ع) به امام مجتبی(ع) دستور دادند این شخص را بیابید؛ امام علی(ع) با پارچه ای که روی دست وی انداختند و دست وی را پیوند زدند؛ این مساله نشان دهنده شهروندی بر مبنای وحدت محبتی است که در حقیقت وحدت حقیقی را شکل می دهد.

عضو خبرگان رهبری تصریح کرد: آخرین آیه سوره مجادله خداوند بیان می کند، روحی که بین اهل ایمان دمیده و منتشر شده وحدت آفرین است و این روح یک وحدت حقیقی را شکل داده که اهل ایمان را نیز به هم پیوند می زند؛ مبنای چنین ایمان و روحی نیز مواده پیامبر و اهل بیت(ع) است؛ افرادی چه چنین باشند از نور واحده برخوردار می شوند.

استاد حوزه بیان کرد: روایتی در ابواب امر به معروف و در فصل حقوق مومن اصول کافی(جلد دوم) دو روایات بیان شده است که مومن برادر مومنان است؛ روایت دوم این است که یکی از اصحاب بیان شده که در یک روزهایی غمی را در دل خود حس می کنم که امام صادق(ع) فرمودند که این غم به واسطه غمی است که یک مومن در یک گوشه دنیا حس کرده است.

دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی یادآورشد: وحدت بر مبنای حب و اطاعت نشات گرفته از حب تنها در میان جامعه اسلامی نیست بلکه در میان جامعه غیر اسلامی نیز ایجاد می شوند زیرا این دو نوع شهروندی دارای وجودی خارجی است ولی وحدت کسانی که بر مبنای ولایت طاغوت گردهم می آیند موقتی است.

آیت الله اراکی بیان کرد: در روز قیامت رابطه بین وحدت حقیقی اهل ایمان همچنان ادامه پیدا می کند ولی این رابطه در بین اهل کفر ادامه پیدا نمی کند؛ خداوند بیان می کنند که نار محل تخاصم است یعنی همین افرادی که در دنیا وحدت حقیقی نیز به ظاهر داشتند در دیار باقی از هم گسسته شده و منجر به دشمنی خواهد شد.

وی گفت: نسب ابوّتی رسول الله که منشا اخوت بین برادران مومنان شده است؛ ابوّت رسول الله ابوت حقیقی است؛ این ابوت، این روح ایمان را در وجود کل مومنان ایجاد کرده است و واقعا یک وجود روحانی و مومنانه در جامعه تشکیل می شود.

عضو خبرگان رهبری افزود: در روایات برای انسان 5 مرتبه روح بیان شده است که این مساله در اصول کافی (ابواب ایمان و الکفر) و.. بیان شده است؛ از روایات استفاده می شود که انسان می تواند به 5 مرتبه حیاتی برسد که اولین آن، مرتبه حیات نباتی است؛ دومین مرتبه حیات، حیات لذت یا حیوانی است؛ کفار از این دو روح و جان برخوردار هستند؛ روح سومی که از قرآن و روایات استفاده می شود، روح انسانی است که مبنای آن تعقل است.

آیت الله اراکی بیان کرد: مبنای روحی نباتی ،اکل و نمو است؛ مبنای روح حیوانی، حس و لذت است؛ مبنای روح انسانی، تعقل است؛ البته سمع و بصری که کانال های تعقل انسانی است؛ فرق انسان با حیوان همین عنصر است که انسان آنچه را  می شوند نسبت به آن تقعل می کند؛ این معیار با قلب مشخص می شود؛ کار قلب آن است که در آنچه می شنود و می بیند تعقل می کند؛ اگر کسی انسانیت خود را حفظ کرده و به قوه انسانی که قلب است و سمع و بصری که کانال دریافت قلب است به خوبی استفاده کند به روح چهارم یعنی روح ایمان دست پیدا می کند وملاک این روح ایمان نیز حب است.

وی یادآورشد: حیات چهارم، حیات عشق الهی است و معرفت الهی در این مرتبه حاصل می شود؛ پیش از معرفت فلسفی و عقلانی که ملاک انسانیت انسان است؛ این شکوفایی باعث می شود که به بشر به مرتبه ای برسد که به لذت نظر به رب خود می رسد؛ این نظر از حدفهم خارج است که قطعا این نظر با بصر محدود جسمانی دنیوی در تضاد است ولی انسان بصری پیدا می کند که با حب در هم آمیخته است.

این استاد حوزه گفت: کسانی که اهل دل و محبت خداوند می شوند به یک حالت دیگر می رسند که با این حس دیگر می توانند با چشم غیر از سر ببینند و با خداوند ارتباط بگیرند؛ آنها با این حس با خدا همراه می شود؛ روح بالاتری نیز وجود دارد که روح الطاهره وعصمت و روح القدس است که مقام ائمه است که اگر کسی به مقتضای روح رابع عمل کند به این بهره برسد؛ شاید شیعیان تام الولایه نیز به جلواتی از این روح القدس نصیبی هم برسند، از جمله این افراد می توان به حضرت سلمان اشاره کرد.

آیت الله اراکی بیان کرد: رابطه محبت پیامبر اکرم(ص) با مومنان یک مساله بسیار عجیب است؛ یکی از علمای حجاز بیان می کرد ما همیشه از احوال ایرانیان تعجب می کردیم ، چرا از دور که گنبد سبز رسول الله را می بینند و این چنین گریه می کنند و در مسجد النبی نیز این چنین گریه می کنند؛ وی می گفت ما از این محبت ایرانیان به پیامبر(ص) در حیرت هستیم؛ دل های پاک با ایمان چنین محبتی به پیامبر دارند که پس از 1400 سال هنوز بوی پیامبر خدا استمشمام می شود و این چنین زائران را واله وشیدا می کند؛ گریه های مردم نیز برای امام حسین(ع) نیز تصنعی نیست، زیرا شادی و غم اهل بیت(ع) برای شیعیان و محبان شادی آفرین و حزن انگیز است.